Sonbahar Sebze Meyveleri 

Son zamanlarda teknoloji ve örtü altı yetiştiricilik sayesinde hemen hemen her meyveyi ve sebzeyi istediğimiz zamanda bulabiliyoruz. Ancak yine de en sağlıklısı her besini kendi doğal üretim periyodunda tüketmek. Her mevsimin enerji ihtiyacı ve vücut için gerektirdiği besin değerleri farklıdır. 

Sonbahar ve ilkbahar ayları tam geçiş mevsimleri olduğundan vücudumuz bu mevsimsel değişimlere karşı hassaslaşabilir. Özellikle kışın habercisi olan sonbahar aylarında bu konuya daha fazla dikkati çekeceğiz. Bu süreçte virüsler ve gribal enfeksiyonlara karşı daha fazla önlem almamız gerekiyor. Bunu nasıl yapmalıyız sorusunun cevabı ise basit; hastalandıktan sonra değil hastalanmadan önce bağışıklığımızı güçlendireceğiz. Yani mevsiminde sağlıklı besinleri, birtakım meyve sebzeleri, yalnızca hastalandıktan sonra tüketmemiz gereken bir şey olarak görmeyip, düzenli olarak tüketmeyi alışkanlık haline getireceğiz. 

Bu kışa girmeye hazırlandığımız aylarda özellikle sonbahara has meyve sebzeleri tüketmeye özen göstermeliyiz. Bu aylarda vitamin deposu meyve ve sebzelere günlük yaşantımızdaki beslenme rutininde önemli bir yer verilmelidir. Sonbaharda tüketilecek meyve ve sebzeler aylara göre şu şekildedir; 

Eylül Ayı Meyve ve Sebzeleri

Yazın son demlerinin yaşandığı eylül ayında hala yaz meyveleri olan karpuz, kavun gibi meyveler bulunsa da yeni çıkan mürdüm eriği, incir ve üzüm en çok tercih edilen eylül ayı meyveleridir. Özellikle incir yüksek oranda protein, vitamin ve mineraller içermektedir. Hücre yenilenmesine ve kan basıncı düzenlemeye katkı sağlar. Eylül ayında beslenmenizde yer verdiğiniz sonbahar meyveleri ile vücut direncini korumak ve yükseltmek mümkündür.

Sonbaharın yavaş yavaş kendini hissettirdiği eylülde, oldukça fazla sebze çeşidi reyonlarda yerini alır. Bunlar mantar, pazı, mısır, patlıcan, kabak, kırmızı biber, dolmalık biber gibi oldukça fazla besin değerinin bulunduğu sebzelerdir. Özellikle kabak lif bakımından oldukça zengindir ve uzun süre tok tutar, düşük kalorilidir. Kilo vermek için spora eşlik eden diyetinizde haşlama ya da fırında yapılan kabak yemeklerini tercih edebilirsiniz.

Ekim Ayı Meyve ve Sebzeleri

Sarısından, yeşiline; morundan, kırmızısına birçok vitamini barındıran meyvelerden ekim ayında yetişenler; üzüm, elma, armut, greyfurt, muz ve mandalinadır. Oldukça yararlı olan bu meyveler ekim ayının soğuklarında bağışıklığı güçlendirir. Mandalina sahip olduğu C vitamini ile bağışıklığı güçlendirirken muz içerdiği lifler sayesinde tokluk hissi yaratarak hem diyetinize katkı sağlar hem de kalbinize iyi gelir. Vücut sağlığını korumak ve direncini artırmak için mantar, ceviz, fındık, pırasa, ıspanak, turp, havuç, karnabahar gibi oldukça sağlıklı sebzeler ekim ayında raflardaki yerini alır. Bu sebzeler içerisinden özellikle turp sağlık deposu olmasıyla bilinir. Kana oksijen sağlar, kalbi korur, E, A, C, B6, K vitaminlerini içerir, uzun süre tok tutar ve kansere karşı koruyucu olarak da bilinir.

Kasım Ayı Meyve ve Sebzeleri

Bu ayda; kivi, armut, greyfurt, kestane, elma, üzüm, gibi oldukça yararlı meyvelerin çıktığı kasım ayında kışın habercisi olan nar meyvesi de artık raflarda yerini alır. Soğuk kış günlerinin oldukça yaklaştığı kasım ayında karnabahar, pırasa, kabak, lahana, bal kabağı, kereviz, ıspanak gibi yararlı sonbahar sebzeleri ile vücut direncini güçlendirmek mümkündür. Bu sebzeleri çorbalarda, yemeklerde ya da tatlılarda çeşitli şekillerde, kendi keyif alabileceğiniz gibi, sağlıklı yöntemlerle hazırlayıp tüketebilirsiniz.

Sonbahar hasadı, özellikle C, A ve K vitamini açısından zengin kök sebzeleri ile meyveleri içerir. Aslında sonbahar, sebze ve meyveleriyle soğuk kış günlerinde sağlığımızı korumak için ön hazırlık yapmamızı sağlar. Sonbaharda tüketilen meyve sebzeler, özellikle bağışıklık sistemimizi güçlendirmek açısından büyük önem taşır. Sonbahar sebzeleri, hava soğumaya başladığında tadını çıkarabileceğiniz rahatlatıcı yemekler hazırlamak için mükemmeldir.

Sonbahar Sebzelerinin Çeşitleri ve Faydaları

Sonbahar sebzelerinin en belirgin özellikleri genellikle meyvesi ve yaprakları ile tüketilebilen köklü ve koyu yapraklı yeşillikler olmalarıdır.  Lahana, ıspanak, pırasa gibi. Geneline bakacak olursak bu yeşil sebzeler, bitki bazlı kalsiyum ve A - K vitaminleri bakımından zengindir ve vücuttaki iltihapla savaşmaya yardımcı olabilecek bileşikler içerir. 

Sonbahar sebzelerinden bazıları ve besin içerikleri:

• Brokoli: Kansere karşı koruyabilecek bir bileşik olan sülforafan içerir. 

• Lahana: Güçlü bir C vitamini kaynağı ve bağışıklık sistemini destekleyen, etkili bir antioksidandır. 

• Brüksel lahanası: Hastalığa yol açabilecek oksidatif stresle savaştığı bilinen K ve C vitaminleri, yağ asitleri ve antioksidanlarla doludur. 

• Karnabahar: C vitamini, manganez ve vücuda besin sağlamaya yardımcı olan diğer güçlü antioksidanları içerir. 

• Pırasa: Hastalıklardan korunmaya yardımcı olan anti-inflamatuvar özelliğe sahip mucizevi bir gıda.

• Kabak: Beta-karoten, C vitamini ve lutein ve zeaksantin dahil olmak üzere diğer antioksidan bileşikler açısından çok yüksektir. Ayrıca lif ve potasyum bakımından da zengindir. 

• Havuç: Vücuttaki A vitamininin öncüsü olan antioksidan beta-karoten ile yüklüdür. 

• Pancar: Folat ve C vitamini açısından zengindir. Ayrıca kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilecek nitratlar ve anti-inflamatuar özelliklere sahip betalain pigmentleri içerir. 

• Şalgam: Uygun kan pıhtılaşması için hayati önem taşıyan K vitamini de dahil olmak üzere çeşitli vitamin ve mineraller açısından zengindir. 

Sonbahar Meyveleri Nelerdir? 

Sırada sonbahar meyveleri var. İçeriğindeki C vitamini nedeniyle genellikle biraz ekşi olan bu meyveler hem çok lezzetli hem de sağlık doludur. 

• Elma: Özellikle C, A, K, B6 ve E vitaminleri açısından zengin olan elmanın içerdiği flavonoidler beyin sağlığı için önemlidir. Farklı renkli elmalar farklı vitaminlere sahiptir. Bu çeşitlilik ekşiden tatlıya birçok lezzet seçeneği de sunar. 

• Nar: Sonbaharın kırmızı meyvesi nar, güçlü antioksidan özelliği ile öne çıkıyor. Narda potasyum, kalsiyum ve demir minerallerinin yanı sıra A, C vitamini, K, B vitaminleri ve folik asit de bulunuyor. 

• Kızılcık: Sonbaharda yetişen meyveler arasındaki kırmızı rengiyle dikkat çeken başka bir çeşit ise kızılcık. K, E, C, A vitaminleri ve B grubu vitaminleri açısından zengin olan kızılcık, ayrıca iyi bir sodyum ve potasyum kaynağıdır. 

• Armut: Kalp dostu lif için en iyi meyvelerden biri olan armut, antioksidan özelliği olan karoten, fitosterol, posa, C vitamini, K vitamini ve bakır açısından zengin bir meyve. 

• Greyfurt: C vitamini bakımından zengin olan greyfurt, antioksidan ve antiseptik özellikleri gösterir. Bu sayede toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. 

• Mandalina: C vitamini, beta-karoten gibi antioksidanlar ve naringin, hesperidin, tangeretin ve nobiletin gibi flavonoidler açısından zengindir.

•  Kivi: Yüksek oranda C, K ve E vitamini barındırır ve bu sayede vücut gelişimini tam anlamıyla destekler. 

• Hünnap: Limondan 20 kat daha fazla C vitamini içeren hünnap, B1 ve B2 vitamini yönünden de zengindir. Antioksidan özellikleriyle de oldukça faydalıdır. 

• Bal kabağı: Lif, antioksidan vitaminler, B vitaminleri, magnezyum, potasyum ve manganez içerir. Saydığımız tüm bu çeşitler kışın kapısını çalan kasım ayı meyve sebzeleri arasında da bulunuyor.